SHADDA NA KIIMBO KATIKA KISWAHILI

                                               SHADDA KATIKA KISWAHILI


A] SHADDA.[sress]

Shadda ni mkazo [kuongeza nguvu katika utamkaji] unaotiwa katika silabi fulani katika neno ili kulipa neno lenyewe maana fulani kusudiwa.

shadda hutumika katika;  i]kutofautisha maana ya maneno yenye maendelezo sawa

                                                          mifano, 'ala - kifaa

                                                                        a'la - neno la mshangao

                                                                        wa'lakini - udhaifu/dosari/unyonge

                                                                        wala'kini  - kumaanisha hata hivyo.

                                                                        ba'rabara -  kumaanisha vyeme ifaavyo na 

                                                                        bara'bara - kumaanisha njia kuu/baraste

                                                                         ila           - isipokuwa

                                                                         i'la           -kasoro

                                                                          

                                             ii]kutofautisha maana ya sentensi na nyingine kwa kuiadhiri kimaaana na   shadda

                                                          mifano, wazima 'moto - wale wanao zima moto

                                                                        wa'zima moto  - unuzima moto

 TANBIHI

Maneno yote ya kiswahili asilia [yenye asili ya kibantu ] huwekwa shadda katika silabi ya pili kutoka mwisho huku yaliyokopwa kutoka lugha zingine yakibeba shadda katika silabi tofauti tofauti.  

Silabi iliyowekwa shadda katika maneno ya kukopwa hutambuliwa kwa aidha kidato kinachotumika kuitamka au mda inayochukuwa ikilinganishwa na zingine.kidato chake huwa cha juu na mda mrefu ikilinganishwa na zingine.

Tupatane kwenye makala yafuatayo tukikichambua  kiimbo.

Comments

Popular Posts